Ned /

Waarden

De basisbegrippen van fundamenteel belang in de filognosie. De morele basis van het Spel van de Orde en de regulerende beginselen of principes. Tegenover de dierlijke waarden, van eten, slapen, vechten en voortplanten, staan de apollinische waarden van de persoon begiftigd met rede en logica. De filognosie baseert zich daarbij op de vedische formulering van de waarden van de yoga zoals uitgedrukt in de yogagelofte (yama), van geweldloosheid, waarheidliefde, niet stelen, celibaat, en geen bezit nastreven (ahimsa, satyâsteya, brahmacârya aparigraha yama).


De regulerende principes die rechtstreeks samenhangen met deze waarden zijn gebaseerd op de formulering van Vyâsadeva aangaande de yama yogawaarden van de vedische kennis in de vorm van de vier poten van de stier van het dharma: satya, tapas, sauca, dayâ, ofwel waarheidliefde, boetvaardigheid, reinheid, en mededogen. Dit zijn de vier basisgeboden. Niet de gebruikelijke tien geboden dus, maar enkel deze vier waar je voldoende aan hebt om mee te beginnen; dezen vormen de grondslag.

Waarheid

Het eerste principe van de waarheid, satya, is een kwestie van het respecteren van de feiten van de schepping zoals ze zijn. Geen illusies hebben is de bedoeling van de wetenschap en in dat verband hadden we het reeds over het onderwerp van de tijd die je nodig hebt om jezelf in de hand te hebben. Het houdt eveneens in dat je niet voor de waarheid op de vlucht slaat door je toevlucht te zoeken in alcohol, drugs of andere bedwelmende middelen. Zelfs cafe√Øne en zwarte thee, bruine chocola en frisdranken waar stimulerende middelen in zitten moet je in de gaten houden. Je moet de dingen zien zoals ze zijn, en niet afgaan op kunstmatige zaken die je een vals geluk voorspiegelen. Laat je gelukzaligheid echt zijn. Het is ook wijs om regelmatig de geschriften te respecteren zoals het luisteren naar de Bhagavad Gîtâ iedere ochtend voordat je aan je werk begint. Richt je naar de leidraad van de klassieke waarheden der wijsheid. Met hun standhouden bewezen ze van de eeuwigheid te zijn. De absolute en duurzame waarheid van de werkelijkheid die je niet kan veranderen, van de werkelijkheid van zielen, de materiële elementen, de ether en de tijd, overtreft de relatieve waarheden van de wolk van gedachten wat betreft de zaken en vormen die van jouw beheersing afhankelijk zijn. Zo waren we dus reeds aangeland bij het respect voor de natuurlijke orde als de manier om boven de tijden van de baatzuchtige arbeid uit te komen die door de mens zelf werden verzonnen. Heel de klassieke wijsheid is gebaseerd op die natuurlijke orde.

Zuiverheid (standvastigheid)

De tweede regel is die van de zuiverheid, s'auca. Gewoonlijk betekent het het aanvaarden van seksuele frustratie ofwel het celibaat, of je nu getrouwd bent of niet; maar het dekt ook de betekenis van dâna: delen, communiceren en wegschenken. Seksuele frustratie is een normaal iets, het is er niet enkel voor de menselijke wezens. Dieren groeien er hoorns en bossen veren mee en mensen ontwikkelen er een cultuur mee. Maar begrijp me niet verkeerd, seks is niet slecht. Je moet eenvoudigweg dat hondse en aapachtige lijf aan de lijn zien te krijgen. Op de eerste plaats ben je een menselijk wezen of een individuele ziel van respect voor de Superziel van God in den hoge die boven dat alles staat, die de zuiverheid is die we moeten delen. Maar zuiverheid is nog meer dan het delen en het celibaat. Het betekent ook dat je de geest gericht moet houden met de mantra's waar we het over hadden. Hoedt je voor het nevenmotief. De lust verschaft ook inspiratie en leidt de geest af. Lust vereist regulatie, ontkennen helpt niet echt. Seks is goed als je verliefd bent en je de natuur zijn gang wilt laten gaan. Zo krijgen we nu eenmaal kinderen. Maar als een gewoonte, een vorm van dwangmatigheid, een soort van lol en als een mechanisch iets moet je er nee tegen zeggen; het is dan niet echt meer het delen, het is dan zelfzuchtig en destructief. Bederf het natuurlijke niet met zo'n bedorven geest of steen van gehechtheden in je hart. En tenslotte betekent zuiverheid ook het schoon zijn natuurlijk, mentaal zowel als fysiek. Niet enkel geen bedorven en afgeleide geest van begeerte, maar ook het altijd maar weer doen van de afwas, schoon ondergoed aan hebben iedere dag, iedere ochtend douchen, je handen wassen na de stoelgang, je wassen voordat je gaat slapen, het grondig drie maal daags je tanden poetsen en het regelmatig de was doen en andere huishoudelijke taken. Aldus is s'auca ook het letterlijk schoon zijn. De mentale en fysieke zuiverheid, met het delen en al, is je trouw zijn of anders ben je ontrouw in verraad en neergang. Geloof erin.

Boetvaardigheid

Het derde principe is dat van de boete, tapas. Je hebt vrijwillige boete en opgelegde boete. Je kan het maar beter niet aan God of het lot overlaten om de boete op te leggen. Met alles wat je doet moet je van ophouden weten; zelfs met het ophouden moet je ophouden, zoals het is met 's nachts je bed uit moeten komen om een plas te doen. Niet van ophouden weten betekent dat je feitelijk ook niet in staat bent ergens goed mee bezig te zijn. Zo werkt die auto nou eenmaal die je lichaam is. Het rijbewijs van de boete is wat je nodig hebt zo gezegd. Dat is de beheersing die je nodig hebt met de ether en daar hebben we dan weer de noodzaak van de orde van de tijd. Dus voor je eten, is er vasten: iedere nacht doe je dat en ook iedere vijftiende dag op de cakrakalender moet je dat doen zodat je niet zit te vasten op een dag dat je sociaal moet zijn (dat je uitgaat, je actief bent op het vlak van het valse ego, als je je gezicht moet laten zien), hetgeen, formeel, de zevende en de veertiende cakradag is van een 15-daagse periode met twee werkweken die bestaan uit zes werkdagen. Vasten kan je het best doen door helemaal niet te eten, enkel maar water drinkend, melk of vruchtensap. Het lichaam moet je zo nu en dan in de reservestand zetten om het zo maar te zeggen. Als je gezond wil blijven moet je regelmatig en met een goede planning die schakelaar omgooien. Teveel eten is een van de grote problemen van de moderne samenleving. Mensen consumeren maar, met een valse geconditioneerde schreeuwhonger, maar hebben niet de beheersing met de ether zonder meer. Ze ontwikkelen allerlei soorten ziekten omdat ze vergeten hun schakelaar om te zetten. Je eet toch ook de kliekjes op die je in de koelkast hebt? Dit is hetzelfde. Ruim die koelkast uit, leef een dagje op je reservevet. Verder heeft boete ook betrekking op handelingen, met name baatzuchtige handelingen. Op cakrazondagen van socialiseren, op de signaaldagen van de maan van studeren en/of religieus vieren en op de zonnedagen van schrikkelen (de vijftiende cakradag en de tweemaandelijkse extra dag om de cakramaand te schrikkelen), zou je je niet bezig moeten houden met productieve of baatzuchtige arbeid. Maar onthoudt, jezelf corrigeren is iets van alle dagen, precies zoals je ouders je ook alle dagen op moesten voeden. En let er ook goed op dat je je lichaam niet gaat kwellen door te lang te vasten, niet genoeg te slapen of andere vormen van zelfontkenning. Het is allemaal een kwestie van regulatie op een zodanige manier dat het aangenaam blijft en natuurlijk voor je is. Het normale eten is ook beperkt tot de tijden die er voor vastgesteld zijn. Door je zaakjes goed te regelen vermoei je jezelf niet en hoef je om die reden dan ook niet zo veel te slapen. Een moeder die d'r kind niet goed opvoed, krijgt een dreinend kind waar ze doodmoe van wordt. Dus, met achting voor wat we hierboven behoorlijk noemden in het filognostisch niet vergooien van je leven met nevenmotieven, probeer in dezen altijd de natuurlijke orde aan te houden: de dagen van de zon en de maan en de klok die op de zon is ingesteld; het gezag van de natuur is het juiste gezag, het dharmische gezag, de rest is compensatie van een mindere kwaliteit. Mislukkend in deze meer gewetensvolle zelfregulatie zal je vroeg of laat de prijs ervoor moeten betalen in de vorm van een opgelegde boete. Je zal ziek worden of anderszins geplaagd worden door je psyche en door wendingen van het lot. Tijdens een oorlog b.v. kan je zien wat er gebeurt in de vorm van een opgelegde boete: de lol van het consumeren is eraf, alles wordt dan gerantsoeneerd, oftewel boetvaardig delen moet dan opgelegd worden. Boete is, niet meer nemend dan nodig is, dus ook delen. Blijf dus het lot voor, doe het uit eigen beweging of naar eigen inzicht. Je weet wel beter.
Andere noodzakelijke vormen van boete zijn het vasten van melkproducten voor een maand (in mei b.v.) en het afzien van de televisie, ten minste een dag in de week, teneinde te kunnen deconditioneren van, het af te leren met, die dictatoriale tegenstreving van het lokale principe. De griekse Odysseus moest zich ook aan de schapen (de lokale gemeenschap) vastklampen om aan de cycloop (de tv) die hem gevangen hield te ontsnappen. Dat, geconditioneerd als je bent, zal je niet meevallen zonder een alternatieve kalender en klok; het systeem heeft de neiging je te verslinden en je niets toe te staan wat er buiten valt. Wil je een systeem verslaan en weerstaan, dan heb je een systeem nodig.

Mededogen (geweldloosheid)

Zeker is een goede yogi een mens vol mededogen. Hij herkent zijn eigenbelang in dat van anderen en lijdt als anderen lijden. Dus helpt hij. Dat is mededogen, dayâ. Ik moet wel dom zijn als ik ervan geniet als een ander te lijden heeft. Wens dat een ander niet toe en aanvaard niet voor anderen wat je voor jezelf ook niet accepteert. De wet van het karma is die van de actie en de reactie. Het slaat altijd weer op jezelf terug. Je belandt in de wereld die jezelf hebt opgebouwd. Om die reden zegt men: zet je in voor de hemel en een betere wereld. Maar natuurlijk is het deze wereld, maar dan beter gedaan. Dat wat beter is omsluit zonder repressie het goede van dat wat eraan voorafging; wat is een boom nu zonder zijn wortels? Mededogen is het vredes-principe, dat is hoe de menselijke zaak recht wedervaart. Zinloze zelfvernietiging is de moordenaar van alle geloof. Onnodig geweld moet koste wat het kost worden vermeden. Het is erg genoeg om van noodzakelijk geweld te moeten zijn, in de zelfverdediging, met het wapen van je vijand. De G√Ætâ (2: 32), waarin Heer Krishna zijn vriend Arjuna ertoe aanzet zijn wapens op te pakken en te vechten zegt het op deze manier: 'gezegend zijn zij die het op zich af zien komen, aan hen is het koninkrijk der hemelen.' Ook is het van belang om van liefdadigheid te zijn: geef hen die behoeftig zijn waar ze om verlegen zitten: voeding, onderdak, kleding, zekerheid en andere basisbenodigdheden. Zorg ervoor dat niemand te klagen heeft. Aldus volgt dit principe vanzelf het principe dat eraan vooraf gaat. Zonder delen en helpen is de menselijke samenleving helemaal niet menselijk, maar bevindt ze zich op de weg van de zelfvernietiging. De vier principes genoemd defini√´ren de menselijkheid, en dat is niet de dierlijkheid die zwakheid ermee is, die misleidt, doodt, promiscue is en steelt. En niet op de laatste plaats is er dan ook het mededogen met andere schepselen. Wees ook met hen geweldloos. Het is niet nodig om dieren voor het voedsel te doden. De levensvreugde die je hen gunt zal de jouwe zijn als je ze hun volle leven laat leven. Je doodt toch ook niet je moeder als ze jou niet meer te eten geeft? Waarom zou je dan wel moedertje koe doden als ze geen melk meer geeft, is dat niet immoreel? En laat ook de andere dieren leven. Deel in de levensvreugde, niet zozeer in de levenslust, dat is de weg naar God. Vermijdt niet-noodzakelijk geweld. Ik zeg het je nog eens: de noodzaak voorbij ben je een dwaas die stap voor stap afglijdt in de hel (zie ook het artikel over geweldloosheid en vegetarisch delen).

In feite bestaat er in de filognosie een samenhang tussen waarden, regulerende principes, hun politieke werkelijkheid en hun deugd. De werkelijkheid ervan is 'matiging, voorbehoeding, regulatie en compensatie. Hun deugd bestaat uit eerlijkheid, trouw, delen en helpen. De deugd van de waarden vormt de basis voor de filognostische gelofte van waarachtig en trouw beloof ik te zullen delen en helpen (filognostische bekentenis art. 167), die ook de spelregels van het Spel van de Orde bepalen (zie hoofdpagina). De werkelijkheid ervan vormt de filognostische politiek zoals die gangbaar is in de moderne democratie als het gangbare gezonde verstand. De regulerende principes vormen de spirituele stelregels die de menselijkheid en het begrip van de ziel zekeren.

Vedische referentie

  • De basisregels voor de vedische cultuur heten: vidhi

Zie ook


Externe Links

Categorie: Nederlands | Definities


Deze pagina werd sedert 14 dec. 2007 keer bekeken. \