Ned /

Boete

Boete doen is afzien van, verzaking, je prijs betalen, de gevolgen van je handelen, van je karma onder ogen zien.


De verloren zoon als varkenshoeder<Br>Rembrandt van Rijn.

Vormen van boete

Boete is een fundamentele waarde die samenhangt met het regulerende beginsel van eerlijk delen en niet gokken. Er zijn twee opties: vrijwillige boete en opgelegde boete. Vrijwillige boete houdt in dat je uit eigen beweging jezelf beperkingen oplegt. Opgelegde boetedoening houdt in dat je afwacht tot het lot je oveeenkomstig je vergaarde karma een tegenslag toebedeelt in de vorm van een strafmaatregel, een ziekte of een andere ongewenste beperking die van buitenaf wordt opgelegd. Als je b.v. niet vrijwillig afziet van te veel eten, moet je de boete opgelegd in de vorm van een ziekte als obesitas onder ogen zien. Als je te veel geld verdient, moet je boeten in de vorm van belastingen. Als je geld over hebt en gaat gokken of speculeren, dan stimuleert men de begeerte die tot conflicten leidt en gaat dat ten koste van het ondersteunen van goede doelen. Als je de zondag niet respecteert raak je overwerkt. Als we geen belasting betalen willen, ontstaat er meer misdaad van de kant van ook rechtschapen mensen die niet op een legale manier kunnen krijgen waar ze volgens de mensenrechten recht op hebben. Er ontstaat dan een burgeroorlog min of meer of wat je zou kunnen noemen: 'ongewenste vrije onderneming'. Zo hangt boete samen met eerlijk delen, in vrede en veiligheid leven, gezond zijn en blijven en met het respecteren van mensenrechten.


Wie doet boete en hoe?

Behalve dat het gewoon deel uitmaakt van het gezonde verstand, is een bewuste boetepraktijk een vast onderdeel van de meeste religieuze waardensystemen. Goddeloosheid hangt samen met een gebrek aan boetvaardigheid. De filognost doet met zijn dharma aan vrijwillige boete in de vorm van vasten en andere regelmatige onthoudingen en inachtnemingen, en voorkomt zo veel ellende voor zichzelf en anderen. Ook is er sprake van vrijwillige belastingbetaling in de vorm van het doen van schenkingen voor goede doelen. De materialist geniet egoïstisch net zolang tot hij er ziek van is of er een strijd met anderen ontstaat.


Implicaties


Terugkeer van de verloren zoon
Rembrandt van Rijn

Boete houdt dus in dat je niet meer neemt of eet dan nodig is. In een samenleving waar men het beginsel van het vrijwillig boeten niet kent of heeft losgelaten ontstaat er goddeloosheid met de daarmee samenhangende vormen van psychiatrie, verslavingen, sektarisme en al dan niet georganiseerde misdaad. Voor een vreedzame, rechtvaardige samenleving is collectieve boetvaardigheid dus essentieel. Qua geld verdienen geldt dat ook: in principe is vrijwilligerswerk, werken voor niet meer dan een uitkering, huishoudgeld of zakgeld voldoende. Op basis daarvan, of anders op basis van een redelijk stelsel van extra beloningen in de vorm van salarisschalen met een duidelijke bovengrens, kan een samenleving draaiende gehouden worden op een basaal nivo. Zonder deze vrijwillige beperking onstaan er individuele en collectieve economische crises door geldontwaarding door een valse 'meer is beter'-filosofie of door het omzetten van de meerwaarde van de arbeid in passief kapitaal dat als een valse zekerheid vastgehouden geen deel meer uitmaakt van het economisch verkeer. Het boeteprincipe valt ook onder het gebod van het niet stelen: volgens de vedische visie steelt men als men meer verwerft dan nodig is of meer eet dan men nodig heeft. De gelofte van de yoga houdt o.a. in dat men niet steelt en vrij is van het vergaren van materiële goederen. De Islam verbiedt b.v. het heffen van rentes op leningen als maatregel om de boetvaardigheid en de waarde van het geld en de menselijkheid te beschermen. In de Christelijke kloosters geldt de gelofte van armoede: het bewust niet streven naar rijkdom maakt de weg naar de hemel vrij. Voor de rijke is het bereiken van het ware geluk van de geestelijke hemel der rechtschapenen en boetvaardigen moeilijker dan 'voor een kameel om door het oog van een naald te kruipen'.


Als je grenzen aan wensen stelt zul je gelukkig zijn; degene die veel wensen heeft kan arm worden genoemd
en degene die tevreden is mag rijk worden genoemd. Rechtschapenheid is belangrijker dan geld.
(Bhagavân S'rî Sathya Sai Baba in de Satyopanishad)

Zie ook:

Beoefen het in praktijk brengen van grenzen aan wensen en
streef ernaar verkwisting van tijd, geld, voedsel en energie tegen te gaan.
Gebruik het gespaarde voor dienstbaarheid aan de gemeenschap.
(Bhagavân S'rî Sathya Sai Baba's Gedragsregels en Beginselen)

Categorie: Nederlands | Definities


Deze pagina werd sedert 3 maart 2008 keer bekeken.